Bronisław Kuśnierz – „Orion” w regatach Gotland Runt, rok 1965

Regaty Gotland Runt – 1965
i wspomnienia o Regatach Baltic Race – 1964

Zanim przejdę do opowiadania związanego z regatami Gotland Runt’65, chciałbym nawiązać do ubiegłorocznego startu w regatach Baltic Race’64. Regaty te przeprowadzane są na trójkącie: start przed Sandhamn, latarniowiec Almagrundet minąć prawą burtą, lat. Hävringe lewą burtą, boja przed wejściem do Visby lewą burtą, Almagrundet lewą burtą, meta przed Sandhamn. W I-szej grupie RORC startowały 3 jachty polskie: Hetman PZ-1, Orion PZ-3 i Mars PZ-5. Grupa I startowała jako ostatnia 1 lipca 1964 o godz. 15.00.

Wiatr wzmagał się osiągając po paru godzinach 8 st. B. Załoga Oriona płynęła w niewielkiej odległości od Marsa. W pewnej chwili zaobserwowaliśmy, że Mars zmienił kurs i kierując się w stronę jachtu, który bez żagli dryfował z wysoką falą. Zrobiliśmy to samo. Gdy byliśmy w bezpośredniej bliskości tonącego jachtu o nazwie Susi-Lou krzyknąłem do załogi Marsa, że pomogę im w ratowaniu Susi-Lou. Kapitan Marsa oświadczył, że uratują załogę i możemy spokojnie kontynuować regaty. Widząc, że Mars zaczął podejmować załogę Susi-Lou na swój pokład, popłynęliśmy w kierunku następnego znaku kursowego.
Załoga Oriona regaty Baltic Race ukończyła na 12 miejscu na 16 startujących jednostek w I grupie.
Mars uratował wszystkich z załogi Susi-Lou i popłynął do najbliższego portu Nyneshamn. Jak się okazało kadłub Susi-Lou rozbił się na wysokich falach i zatonął. Podobno był zbudowany ze sklejki i nie wytrzymał potężnych uderzeń wysokich fal. Dzielna załoga Marsa pod dowództwem Kpt. Zbigniewa Sawostjanika otrzymała wysokie odznaczenia nadane przez rząd szwedzki w postaci złotych medali „za ratownictwo morskie”. Medale wręczone zostały załodze Marsa podczas rozdania nagród zwycięzcom w regatach i asyście pozostałych załóg. Regaty zorganizowane były przez Kungl.Swenska Segel Sällskapet.

Podczas pobytu w Sandhamn poznałem dr Olle Palmberga z Ăbo Vice Komandora Klubu Airisto Segel Sallskap – ASS w Ăbo. Gościłem Go również na s/y Orion. Podczas wręczania nagród zwycięzcom Baltic Race’64 jeden z uczestników podszedł do mnie i przekazał mi list od dr Olle Palmberga informując mnie, że dr Olle Palmberg musiał pilnie opuścić Sandhamn. W liście tym zostałem poinformowany o mających się odbyć za rok regatach z okazji 100-lecia klubu ASS w Ăbo (start w Sandhamn, trasa regat jak w Gotland Runt z metą w Utǒ). Uroczystości 100-lecia ASS odbędą się w starym zamku, na które osobiście mnie zaprasza i prosi o wzięcie udziału w tych uroczystościach.
W dokumentacji rejsowej Regat Baltic Race’64 list Vice Komandora dr Olle Palmberga jest zachowany.
Przybliżyłem te zdarzenia z myślą, że zarówno w rejsach morskich, jak i w regatowych zmaganiach na morzu spotykamy się z ciekawymi wypadkami, w których uczestniczymy osobiście nie przewidując rezultatów ich zakończenia.

Start Oriona w Gotland Runt w 1965 roku zaakceptowany został przez PZŻ Zarząd główny w Warszawie, który pokrył wszystkie koszty urzędowe jak: paszportów i wiz oraz koszty dewizowe, w tym startowe i osobowe załogi. Koszty wyżywienia całkowite pokryła załoga w kwocie 6.700 zł. Organizatorami tegorocznych regat byli: KSSS Sandhamn i Airisto Segel Sallskap w Turku/Ăbo, który w tym roku obchodził jubileusz 100-lecia swego istnienia.

Zaopatrzenie w żywność typu baltonowskiego, w głównej mierze dzięki naszej koleżance Ewie Kuśnierz, było świetnie przygotowane mimo kolosalnych trudności rynkowych w terminie. Nie mieliśmy jeszcze w tym czasie: radionamiernika (zastępowała go Szarotka – popularny radioodbiornik) i tratwy ratunkowej. Były cztery koła ratunkowe i każdy z załogi miał swój kapok. Kadłub jachtu dobry, nie przeciekał, takielunek i maszt bardzo dobre. Żagle bawełniane używane trzeci sezon (ca 40% zużycia).
Załoga w składzie:
Kpt. Bronisław Kuśnierz
Zał. Andrzej Szpetulski – zast. Kpt., jacht. kap. mor.
Zał. Zbigniew Grzywacz – I oficer, jacht. star. mor.
Zał. Alfred Grasewicz – II oficer, sternik jachtowy
Zał. Romuald Pawlak – III oficer, sternik jachtowy
Zał. Bogdan Regel – sternik jachtowy
Zał. Henryk Andrzejewski – sternik jachtowy
Zał. Jan Kozłowski – sternik jachtowy.
Załoga dobrze przygotowana regatowo opływana w rejsach krajowych i zagranicznych.
W tym czasie Orion nie posiadał silnika. Po odprawie granicznej odbytej w Helu, załoga Oriona wypłynęła na Bałtyk obierając kurs 350 st. w kierunku wyspy Oland. Wiał wiatr z kierunku W o sile 4 st. B. Pozwoliło to nam na osiąganie średnio 6 węzłów. W Stockholmie zacumowaliśmy po 58 godzinach żeglugi i przebyciu 342 Mm. Był to pierwszy port, jaki zaplanowaliśmy przed regatami. W Stockholmie zwiedziliśmy: Nordiska Musset, Zamek Królewski, pawilon okrętu Waza oraz miasto. Ze Stockholmu pożeglowaliśmy do Sandhamn. W KSSS Sandhamn przyjęto nas entuzjastycznie informując pozostałe załogi, że „spartanie” z Gdyni są tu naszymi gośćmi. Opiekę nad załogą Oriona ze strony KSSS objęli panowie: Ola Vettergren i Bengt Sundblad. Przydomek „spartanie” otrzymała załoga Oriona w ubiegłym roku (1964) startując w regatach Baltic Race’64.

Piątek 2 lipca 1965 r, start godz. 15.00 dla klasy I. Załoga Oriona wystartowała z czołówką regatową jak Dione, Germania VI, Refanut i inne. Trasę regat wyznaczały: po starcie Latarniowiec Almagrundet PB, Oland Nora Grund boja-LB, Hoburg-LB, meta UTŐ w Finlandii. Dystans 394 Mm. Metę w UTŐ osiągnięto 6 lipca o godz. 10.00. Stąd udaliśmy się do Turku/Ăbo w Finlandi mając bardzo słaby wiatr. Na jedną Mm przed wejściem do portu skorzystaliśmy z pomocy żeglarzy fińskich, którzy podholowali nas na miejsce postoju w Turku. W Turku załoga Oriona zwiedzała Katedrę, Zamek, statek szkolny „Suomen Jotsen” oraz miasto.
W regatach Gotland Runt 1965 uzyskano 13 miejsce na 18 startujących w I grupie RORC.
I miejsce w tej grupie zajął s/y „Dione” z Kpt. Wettergrenem.
Ogółem we wszystkich siedmiu klasach startowało 165 jednostek. Jubileuszowy bankiet z okazji 100-lecia klubu ASS odbył się 8 lipca w zamku Abő. W bankiecie uczestniczył kpt. Kuśnierz i Andrzej Szpetulski z-ca kpt. Podtrzymane zostały kontakty z organizatorami zregat. Z Turku Orion wypłynął 9 lipca i zakończył rejs w dniu 13 lipca, cumując w basenie żeglarskim w Gdyni.

Kpt. Bronisław Kuśnierz